Η Γ' τάξη στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Με στόχο την προαγωγή της θεατρικής παιδείας στο χώρο της εκπαίδευσης, η Εταιρεία Θεάτρου Η ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ, η οποία ήδη από το 2001 ασχολείται με τη μελέτη, την έρευνα και τη σκηνική πραγμάτωση των διδασκόμενων έργων του αρχαίου δράματος, παρουσιάζει την «Ελένη» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Άρη Μιχόπουλου, μία από τις τραγωδίες που διδάσκονται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης».

Ίσως εκείνο που γοητεύει περισσότερο σε αυτό το έργο είναι ο μετασχηματισμός. Μοιάζει ο ίδιος ο μύθος να κοιτάζεται στον καθρέφτη και να βλέπει τον εαυτό του, χαμογελώντας, ίσως ειρωνικά, ίσως με πίκρα. Ο Ευριπίδης παίρνει την ιστορία που διδαχτήκαμε πρώτη από όλες τις άλλες στα γυμνασιακά βιβλία, εκείνη της αρπαγής της Ωραίας Ελένης, και, χωρίς να αλλάξει κάτι από το πραγματικό αντικείμενο, διαστρεβλώνει με τρόπο ποιητικό και υπαινικτικό το καθρεφτιζόμενο είδωλό του.

Το όνομα ολούθε πάει, όχι το σώμα (Ελένη στ. 588). Και αν το όνομα χρωματίστηκε με τα πιο μελανά χρώματα, ως αιτία ενός αιματηρού πολέμου, το αντικείμενο του πόθου, η ενσάρκωση της απόλυτης ομορφιάς, πέταξε σα νεφέλη στην χώρα του Νείλου. Εκεί τοποθετεί και ο ποιητής τη δράση του έργου του, την Ελένη με τις ακόλουθές της, τη συνάντηση και την επανένωση της με το Μενέλαο, τη Θεονόη που κρατά στα χέρια της τη λύση του δράματος, το Θεοκλύμενο που ποθεί να κάνει δική του τη γυναίκα που λέγεται πως έφερε τόσο πόνο με την ομορφιά της σε Έλληνες και Τρώες.

Όμως ?«Τ? αηδόνια δε σε αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες». Γιατί μπορεί οι αιτίες να παρουσιάζονται διαφορετικά, το σώμα να αντικαθίσταται από το είδωλο. Μα τα γεγονότα παραμένουν, καθώς και τα αποτελέσματά τους. Καθώς και η διαχρονικότητά τους. Σε κανέναν πόλεμο οι νεκροί δε γυρίζουν πίσω. Και ποτέ οι άνθρωποι δε διδάσκονται από το θάνατο το πόσο μάταιο είναι να κυνηγούν ίσκιους με όχημα τη βία και τον εγωισμό. Δεν πρόκειται για την αποκατάσταση του ονόματος και της φήμης μιας ηρωίδας. Αλλά για το σαρκασμό εκείνων που χρησιμοποίησαν αυτό το όνομα για να δώσουν μια δικαιολογία στην εμμονή τους να κυνηγούν αδειανά πουκάμισα για να ικανοποιήσουν πόθους προσωπικούς.

Καθρέφτες, σκιές και είδωλα. Υλικά της παράστασης όλα αυτά που δεν μπορεί κανείς να αγγίξει, που είναι αντανακλάσεις και όχι τα ίδια τα αντικείμενα. Στόχος να φανούν τελικά εκείνα που μας αγγίζουν περισσότερο, που μας κάνουν να τρομάζουμε ή να νιώθουμε ντροπή. Ο καθρέφτης που μας δείχνει όχι το είδωλο, μα τον πραγματικό μας εαυτό.